Türkiye dünyada beyaz eşya sektörünün en önemli oyuncularından biridir. Dünya üretiminin yarısını gerçekleştiren Çin’den sonra bu sektörde yaklaşık 26 milyon adet ile en yüksek üretim hacmine sahip Avrupa’da 1., dünyada ise 2. ülke konumundadır.
Eskiden bu alanda üretim üssü olarak bilinen Almanya ve İtalya’yı geride bırakmıştır. Dünyada ise Türkiye’yi Brezilya, ABD ve Polonya izlemektedir.
İlk beyaz eşya üretimi 1950’li yıllarda gerçekleşmiş olup günümüzde ise gelişmiş teknolojisi, inovatif yapısı, sağladığı ihracat geliri ve yarattığı istihdam ile Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörleri arasında yer almaktadır. [2]
2016 yılında Türkiye’de beyaz eşya üretimi bir önceki yıla göre %6,8 artarak 26.2 milyon adede ulaşmıştır. Sektörde üretimin %75’i yaklaşık 150 ülkeye ihraç edilmekte olup, sektörün en önemli ihraç pazarı AB ülkeleridir.
Sektörün büyümesinde Türkiye’de artan şehirleşme, genç nüfus ve inşaat sektöründeki hareketliliğin yanı sıra AB ülkeleri başta olmak üzere ihraç pazarlarındaki gelişmeler etkili olmaktadır. [1]
Grafik 1: Türkiye’de yıllara göre beyaz eşya üretimi [1]
Aşağıdaki tablodan da görüleceği gibi 2016 yılında buzdolabı üretimi beyaz eşya sektörü içerisinde 7 milyona yakın üretimi ile çamaşır makinesinden sonra en fazla üretilen beyaz eşyadır. Yaklaşık üretilen tüm beyaz eşyanın %27’sini temsil etmektedir.
Tablo1: Beyaz eşya sektöründe ürün cinsine göre 2016 yılı üretim adetleri [1]
Artan üretim miktarları ve enerji tüketiminin her geçen gün daha da önem kazanması buzdolabı içerisinde başta yalıtım amacı ile kullanılan poliüretan köpüğün performansından da beklentileri artırmıştır.
Ek yatırım yapmadan artan üretim miktarlarını karşılayabilmenin en iyi yolu hızlı üretime imkan sağlayan özel poliüretan sistemlerdir.
Ayrıca, hammadde fiyatlarının büyük artış gösterdiği günümüzde köpük mukavemeti ve boyutsal kararlılığını artıran ve dolayısıyla gramaj tasarrufu sağlayan sistemlerin geliştirilmesine yönelik beklentiler giderek artmaktadır.
Bunların yanı sıra buzdolaplarında enerji sınıflandırması her geçen yıl çok daha da önem kazanmaktadır. Geçmişte buzdolabı üretiminde EPS veya taş yünü gibi malzemeler kullanılarak yalıtım sağlanmıştır.
1960’lı yıllardan itibaren ise poliüretan köpük sağladığı benzersiz avantajlar ile buzdolabı üretiminde kullanılan dominant yalıtım malzemesi olmuştur. Hem ısı iletim katsayısının emsallerine göre çok daha düşük olması, hem üretkenliği artırması onun bu sektörde vazgeçilmez olmasını sağlamıştır.
Yakın zamana kadar CFC-11 veya 141b gibi küresel ısınmaya negatif etkisi olan ve ozon tabakasına zarar veren kabarma ajanları poliüretan köpükler içerisinde kullanılmıştır. Günümüzde ise pentan ve izomerleri (HC) buzdolabı poliüretan yalıtım sektöründe en çok kullanılan kabarma ajanlarıdır.
Buzdolabı ve dondurucular için ilk enerji sınıflandırması 1995 yılında oluşturulmuştur. Akabinde yıldan yıla düşük verimlilikte yüksek enerji tüketen dolapların Avrupa içerisinde satılması yasaklanarak enerji verimliliği daha da yüksek A++, A+++ gibi sınıflar eklenmiştir.
Bugün tüm Avrupa’da mağazalarda A+ seviyesinin altındaki dolapların satışı yasaklanmıştır.
Tablo2: Enerji sınıflandırmalarının zamanla gelişimi [3]
Enerji sınıflandırması EEI (Energy Efficiency Index) değerine göre yapılmakta olup sonuç ürün üzerine aşağıdaki gibi bir etiket ile bilgilendirilmektedir. [4]
Şekil1: Buzdolabı için örnek ve sınıflandırma [4]
Grafikten anlaşılacağı gibi Avrupa Birliği içerisindeki buzdolabı satışları incelendiğinde bugün her ne kadar Pazar A+ tarafından domine edilse de her geçen yıl A++ ve A+++ gibi enerji verimliliği daha yüksek buzdolapların satışları ciddi bir şekilde artış göstermektedir.
Grafik2: AB Enerji Sınıfına Göre Buzdolabı Satış Miktarları [3]
Bir soğutucunun, buzdolabının enerji tüketimi; ısı yalıtımını iyileştirme, daha yüksek verimli kompresörler kullanmak, hassas sıcaklık kontrol sistemleri veya dizayn ile iyileştirilebilir. İşte tam bu noktada ısı yalıtımını iyileştirmek için poliüretan üzerinde çalışmalar yoğunlaşmaktadır.
Poliüretan köpüğün içerisinde kullanılan şişirici ajan, hücre çapı, polimer yapısı gibi köpüğün özellikleri yalıtımı için belirleyici unsurlardandır.
Her ne kadar trendler ve beklentiler ülkelere veya bölgelere değişkenlik gösterse de; bugün çevre dostu soğutucu gazlar ve kabarma ajanlarının kullanımı, enerji verimliliği, sağlık farkındalığı, hijyen ve tazelik, ürünlerin görsel tasarımı, düşük maliyet önemli beklentilerdir.Kimteks Poliüretan olarak tüm trendleri ve müşteri beklentilerini göz önünde bulundurarak buzdolabı sektörü için KIMcool ailesini geliştirmiş bulunmaktayız.
KIMcool sistemleriyle üretilen soğutucular maksimum mekanik dayanım ve mükemmel boyutsal kararlılığa sahiptirler.Üretim hızını göz önünde bulundurarak özel olarak tasarlanmış katalist paketi ile çok hızlı kürlenebilme özelliklerine sahiptir.
Bu sayede mevcut kalıp açma sürelerini kısaltarak üretim kapasitelerini artırabilmeyi mümkün kılmıştır.
Bunların yanı sıra içeriğindeki baz polioller hem siklo hem de izo pentan ile uyumludur. Bu sayede siklopentan 70 veya siklopentan 95 kullanımı için uygundur. Siklopentan 95 ile şişirilmiş malzemenin ortalama 240C sıcaklıkta 20.5 mW/mK değerinde ısı iletim katsayısı ile çok iyi yalıtım sağlamaktadır.
Tüm bunların yanı sıra çok iyi yürüme özelliği sayesinde minimum seviyede hava boşluğu ve yan yüzeylerde ondülasyon olmadan daha düzgün yüzeylere sahip buzdolapları elde etmek mümkündür.
Ortalama %95’e yakın kapalı hücre miktarı ve yüksek çapraz bağlanma oranı ile sıcak ve soğuk ortamda boyutsal kararlılığını korur.
Emrah Akbaş / Ar-Ge Müdürü / Kimpur-Kimteks Poliüretan San. ve Tic. A.Ş.
Kaynaklar
1.General Directorate of Exports (2017) Republic of Turkey Ministru of Economy.
2.Öztürk, A.B. (2016) Beyaz Eşya Sektörü İktisadi Araştırmalar Bölümü.
3.Michel A., Attali S., Bush E. (2015) Energy efficiency of White Goods in Europe: monitoring the market with sales data.
4.Hierzinger, R. and Krivošík J. (2012) Comparison of energy efficiency requirements of the energy labels and ecodesign
legislations.
