Modern Kepek Kontrolünün Yeşil ve Etkin Geleceği

Giriş

Kepek kontrolüne yönelik global kişisel bakım pazarı, şampuan uygulamalarının hakimiyetindedir, ancak aynı zamanda saç kremi gibi durulanarak uygulanan diğer formülasyonlar ve hatta tonik gibi kullanımlar da mevcuttur. Pazar, global saç bakım pazarına benzer dinamikleri takip ediyor.¹

Dünya çapındaki en iyi 3 saç bakım markası arasında, kepek kontrolü için özel bir marka var: Procter & Gamble’ın Head & Shoulders, küresel olarak en büyük geleneksel kepek önleyici aktif madde olan çinko piritionun kullanımına klasik bir örnek olmuştur. Sıklıkla kullanılan diğer iki geleneksel aktif madde pirokton olamin (Crinipan® PO) ve Climbazole’dir (Crinipan® AD).

Bu kepek önleyici aktif maddeler, öncelikle Malassezia’nın saç derisi üzerindeki yoğun aktivitesini sınırlamayı hedeflerken, salisilik asit sıklıkla keratolitik etkiler için kullanılır ve ölü deri pullarının (kepek) giderilmesini destekler.²

Avrupa mevzuatı göz önüne alındığında, “kepek önleme” yaygın olarak kullanılan bir
kozmetik iddiasıdır ve AB kozmetik düzenlemesindeki genel kurallar dışında, özel mevzuata tabi değildir. Öte yandan ABD-FDA, yukarıda listelenen bileşenlerden kepek önleyici aktif maddeler olarak yalnızca çinko pirition ve salisilik asitin kullanılmasına izin vermektedir.³

Kepek önleyici şampuan pazarı global markaların hakimiyetindedir ve birden fazla aktif maddenin kombinasyonu, çoğu zaman yaygın bir uygulama olmuştur. Geleneksel üç mantar önleyici bileşenden herhangi birini, salisilik asidin keratolitik etkileriyle birleştirmek, yaklaşımlardan biridir.

Örnek olarak, climbazole ve salisilik asit, Henkel’in Schwarzkopf Seborin şampuanının bir parçası olmuştur.⁴ Ayrıca diğer kombinasyonlar da belgelenmiştir: Unilever’in kepek önleyici şampuanı CLEAR, climbazole’ün yanında çinko pirition’u listelemiştir.⁵

Beiersdorf, NIVEA şampuanlarında pirokton olamini climbazole ile kombinasyon halinde
uygularken,⁶ Wella kepek önleyici şampuanlarında, pirokton olamin’in yanında çinko pirition
bulundu.⁷ Procter & Gamble’ın yeni Avrupa pazarı şampuanları, INCI listesinin bir parçası olarak, salisilik asit’in sodyum tuzunun yanında, pirokton olamini kullanıyor.⁸

İçeriğin reprotoksik sınıflandırmasıyla tetiklenen, 2022 yılında Avrupa’da çinko pirition’un kozmetik uygulamalarda yasaklanması, üreticileri bu teknolojiden uzaklaşmaya zorluyor.⁹ Bu, formülü geliştirenlerin kullanabileceği kepek önleyici aktiflerin miktarını sınırlar.

2020’de Symrise, geleneksel aktifler gibi Malassezia’yı hedef alan, ancak bunu yaparken yeni ve yenilikçi bir eylem tarzı sunan, kepek kontrolü için tamamen yeni bir yeşil teknolojiyi piyasaya sürdü.¹⁰ Propanediol kaprilat (Crinipan® PMC green), 30 günlük bir şampuan çalışmasında kepeği plaseboya kıyasla önemli ölçüde ve pozitif kontrole (climbazole) kıyasla eşit derecede azaltır.¹¹ Daha sonraki çalışmalar, ürünün daha
sağlıklı bir saç derisi mikrobiyomunu desteklediğini ve ayrıca kullanım kolaylığı, cilde, saça ve sebum azalması gibi birçok ek fayda sağladığını göstermiştir. ¹²

Deneyler & Sonuçlar

Propandiol Kaprilatın Pirikton Olamine Karşı Etkinliği

Çinko piritionun kozmetik ürünlerde Avrupa’da yasaklanması ışığında, kepek önleyici şampuan üreticileri için yalnızca iki önemli geleneksel teknoloji kaldı: Pirokton olamin ve climbazole. Yeni yeşil teknolojimizin (propandiol kaprilat) pozitif kontrol olarak climbazole kıyasla etkinliğini daha önce göstermiş olduğumuzdan,¹¹ pirokton olamin ile ikinci bir karşılaştırma çalışması yapmayı hedefledik.

Kepek önleyici aktiflerin çok yaygın ve etkili olduğu bilinen kullanım oranı şampuanda
%0,5’tir. Bu kullanım oranı aynı zamanda, Avrupa Kozmetik Yönetmeliği uyarınca 2019 yılına kadar kozmetikte izin verilen, climbazolün daha önceki maksimum oranını da yansıtmaktadır. Uygulamayla birlikte 2019 yılında, yeni sınırlamalar belirleyen bir yönetmelik değişikliği meydana geldi.

Sonuç olarak, climbazole bugün, durulanan kepek önleyici şampuanda %2’ye kadar kullanılabilir (Ek III/310), ancak diğer uygulamalarda daha düşük kullanım oranına sahiptir (Ek V/32).¹³ Propandiol kaprilatı pirokton olaminle karşılaştırmalı olarak incelemek için, bileşenlerden her biri, %0,5 kullanım oranında iki ayrı ancak aynı berrak ve parfümsüz sodyum lauret sülfat şampuan bazına eklendi (Tablo 1).

Kepekli ve yağlı saç derisi olan, önceden belirlenmiş 21 gönüllü, saçlarını yalnızca daha önce enstitü tarafından sağlanan, aktif madde içermeyen standart-nötr piyasa şampuanıyla
yıkamaları talimatının verildiği, 14 günlük bir ön bakım prosedürünü izledi. Şartlandırma aşamasından sonra, 12 deneğe propandiol kaprilat içeren test şampuanı (rastgele, kör çalışma) ve 9 deneğe ise pirokton olamin içeren şampuan pozitif kontrol olarak uygulandı.

Test şampuanları, durulamadan önce 3 dakikalık bir bekleme süresi ardından, haftada 3 kez uygulandı. Görsel kepek puanı, ilk ürün uygulamasından hemen önce, şartlandırma aşamasının (D0) ve test süresinin sonunda ve 28 gün sonra (D28) bir dermatolog tarafından derecelendirildi.

Kepek, saç derisine yapışan ve yapışmayan pullar için ayrı ayrı, 0 ile 5 arasında bir görsel
ölçekte derecelendirildi. İki ayrı puanın toplamı, 0’dan 10’a kadar olan bir ölçekte, toplam kepek puanını sağlar (Şekil 1).

Her iki grupta da uygulama aşamasının sonunda (D28), başlangıca (D0) göre yapışık kepek skorunda istatistiksel olarak anlamlı bir azalma gözlendi (propandiol kaprilat p=0,0004; pirokton olamin p=0,0056). Benzer şekilde, D0’a kıyasla D28’de yapışmayan kepek skorundaki azalma, incelenen her iki şampuan için de istatistiksel olarak anlamlıydı (propandiol kaprilat p=0,0050; pirokton olamin p=0,0028). İki grup arasında anlamlı bir fark saptanmazken, toplam kepek skoru propandiol kaprilat grubunda 5,33’ten 3,71’e (p=0,0002), pirokton olamin grubunda 5,64’ten 3,64’e (p=0,0032) düştü.

Propandiol Kaprilatın Pirokton Olamin İle Kombinasyon Halinde Etkinliği

Kozmetik endüstrisinin kepek önleyici uygulamaların üstün etkinliğine yönelik genel amacı,
durulanan şampuanlardaki %2’lik climbazole limitinden de anlaşılabilir. Bu regülasyon kısıtlaması, şampuan üreticilerinin daha yüksek kullanım oranlarına yönelik talebinin nihai sonucudur.

SCCS’nin Avrupa güvenlik değerlendirme süreci ilk olarak şampuan kullanım oranını %2’ye
çıkarmanın ve jenerik kullanım oranını %0,5’te tutmanın, toplam maruziyet senaryosunda işe yaramayacağı sonucuna vardı; Böylece kepek önleyici şampuanlara %2 sınırında öncelik verilirken, diğer uygulamalar için daha da düşük kullanım oranları belirlendi.

Clariant’ın yakın zamanda yayınlanan bir yayınında, %0,75’lik pirokton olaminin artırılmış kullanım düzeyinin özellikle etkili olduğu rapor edildi.¹⁴ Daha önce açıklandığı gibi, farklı bileşenlerin kombinasyonuda daha iyi bir etki elde etme girişimidir. Tüm bu faktörleri göz önünde bulundurarak, pozitif kontrol olarak %0,75 pirokton olamin kullanılan basitleştirilmiş standart bir şampuan ile, %0,5 propandiol kaprilat ile birlikte %0,25 pirokton olamin içeren ikinci bir şampuanı karşılaştıran başka bir randomize, kör çalışma yapmayı hedefledik.

Pirokton olamin veya propandiol kaprilat ile pirokton olamin kombinasyonunun ilgili kulanım
oranları, iki ayrı fakat aynı berrak ve parfümsüz sodyum lauret sülfat şampuan bazına ilave edildi (Tablo 2). Yarısı yağlı, diğer yarısı kuru saç derisine ve farklı kepek sorunlarına sahip, önceden seçilmiş 40 gönüllü, saçlarını yalnızca enstitü tarafından önceden tedarik edilen, aktif içermeyen, standart-nötr piyasa şampuanıyla yıkamalarına izin verilen 14 günlük bir ön bakım prosedürünü izledi.

Şartlandırma aşamasından sonra, 20 denek (10’u yağlı saç derisi, 10’u kuru saç derisi) pirokton olamin (pozitif kontrol) şampuanını uyguladı ve geri kalan 20 denek (aynı bölünmüş yağlı/kuru saç derisine sahip) test şampuanını propandiol kaprilat / pirokton olamin kombinasyonunu uyguladı.

Test şampuanları haftada en az 3 kez uygulandı. Kepek görsel puanı test enstitüsünde ilk uygulamadan önce (D0), uygulamadan 14 (D14), 28 (D28) ve 42 gün sonra (D42) derecelendirildi. Toplam 63 gün sonra (D63), takip eden 3 haftalık arınma periyodunun sonunda, ilave bir derecelendirme gerçekleştirildi ve denekler nötr bir şampuan kullanımına geri döndü. Kepek, 0’dan 10’a kadar görsel bir ölçekte derecelendirildi (Şekil 2). Her iki
tedavide de kepeğin D0’a göre azaldığını yansıtan kepek önleyici etki gözlemlendi.

Her ne kadar pirokton olamin pozitif kontrol şampuanı saç derisindeki pullanmayı biraz daha hızlı azaltsa da, iki tedavi arasında anlamlı bir fark gözlemlenemedi. Genel olarak her iki şampuan da kepeği azalttı. Ortalama değerlere bakıldığında, aktif madde kombinasyonuna başvuran grupta, ilginç bir şekilde uzun süreli bir etki görüldü. Burada, ortalama kepek skoru, arınma aşamasında bile düşme eğilimini sürdürdü (D63’e karşı D42), pozitif kontrol şampuanı için ortalama kepek skorunda, başlangıç değeri doğrultusunda D42’den D63’e bir artış gözlendi.

Tartışma

Propandiol kaprilat ile pozitif kontrol pirokton olamin arasındaki bu ek in vivo çalışma, yeni teknolojinin etkinliğinin, climbazole ve plaseboya karşı daha önce gösterildiği gibi, bir kez daha geleneksel sistemlere eşdeğer olduğunun altını çiziyor.¹⁰ Yeni, biyo bazlı kepek önleyici aktif propandiol kaprilat, özellikle Malassezia’nın neden olduğu kepek olarak bilinen yağlı saç derisindeki pullanmayı önemli ölçüde azaltır. İkinci çalışma, geleneksel (pirokton olamin) ile yeni nesil (propandiol kaprilat) bileşenlerin yeni bir kombinasyonunu inceliyor.

Şampuanların uygulanması sırasında kombinasyonla gelenekselin tek başına karşılaştırılması, ilk olarak iki tedavi arasında önemli bir fark olmadığını ortaya çıkardı ve her iki şampuan da düzenli olarak uygulandığında kepeği benzer şekilde azaltma yeteneğine sahipti.

Ancak aktif maddelerin kombinasyonunun arınma aşamasında bile, kepek pullarında devam
eden bir düşüş eğiliminin bulunması, özellikle uzun süreli bir etkiye işaret etmektedir. Propandiol kaprilatın kullanılması, saç derisi üzerinde sağlıklı bir dengeye doğru uzun vadeli normalleşmeyi destekliyor gibi görünmektedir; bu, daha önce bildirilen doğal saç derisi mikrobiyomu üzerindeki olumlu etkiyle bağlantılı olabilir.¹²

Sonuç

Propandiol kaprilat (Crinipan® PMC yeşil), kepek kontrolünün daha yeşil bir geleceği için, geleneksel aktif maddeler kadar etkili ve bariz ek avantajlara sahip önemli bir teknolojidir. Sıvı ve kullanımı kolay bu kozmetik bileşen, sağlıklı saç derisi mikrobiyomunu destekler ve kepeği önemli ölçüde azaltır.

Pirokton olamin (Crinipan® PO) gibi geleneksel bileşenlerin düşük oranları ile veya salisilik asit ile kombinasyonu ilgi çekici olabilir: içerik listesinin bir parçası olarak iyi bilinen bir aktif maddeye sahip olmanın yanı sıra sürdürülebilir, uzun süreli ve uygun maliyetli bir fayda sunar.

Teşekkür

BU Micro Protection global uygulama laboratuvarına, özellikle de test şampuanlarının oluşturulmasındaki uzmanlığından dolayı Jasmin Salmen’e ayrıca teşekkür ederiz.

Referanslar

* İngilizce olarak ilk defa Personal Care Magazine dergisinde yayınlandı: Ekim 2022 sayısı.
1 Symrise AG, Market Review Dandruff Control, July 2021,
https://www.symselect.com/dandruff-control_review
2 CosIng, the European Commission database for information on cosmetic substances and ingredients. Accessed 28.02.2022 via https://ec.europa.eu/growth/toolsdatabases/cosing/index.cfm?fuseaction=search.details_v2&id=37595
3 US Food&Drug Administration (FDA) (2021); https://
www.fda.gov/drugs/status-otc-rulemakings/rulemakinghistory-otc-dandruff-seborrheic-dermatitis-andpsoriasis-drug-products
4 Mintel GNPD database: Record ID 1562280, Henkel´s Schwarzkopf Seborin Dual Effect Shampoo Anticaspa (Anti-Dandruff Shampoo), published May 2011 in Chile
5 Mintel GNPD database: Record ID 2261277, Unilever´s CLEAR Men Antiforfora Shampoo Purificante (Anti-Dandruff Purifying Shampoo), published Dec 2013 in Italy
6 Mintel GNPD database: Record ID 1403922, Beiersdorf´s NIVEA for Men Anti-Schuppen Pure Shampoo (Anti-Dandruff Pure Shampoo), published October 2010 in Germany
7 Mintel GNPD database: Record ID 5854667, Wella Professionals Invigo Balance Shampoo, published July 2018 in the UK
8 Mintel GNPD database: Record ID 9397368, Procter & Gamble´s Head & Shoulders Sensitive Duschgel & Shampoo (Shower Gel & Shampoo), published February 2022 in
Germany
9 COMMISSION REGULATION (EU) 2021/1902 of 29 October 2021 amending Annexes II, III and V to Regulation (EC) No 1223/2009 of the European Parliament and of the Council
as regards the use in cosmetic products of certain substances classified as carcinogenic, mutagenic or toxic for reproduction: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32021R1902&qid=1635933838171
10 Genrich, F., Koch, C., Lange, S., Bugdahn, N., Schmaus, G. (Dec. 2020). Next Generation Dandruff Control; SOFWJournal 146 8-13
11 Genrich, F., Nordzieke, S. (April 2021) Shaping the Future with Green Dandruff Control; Euro Cosmetics 29, 16-18
12 Genrich, F., Koch, C., Massironi, M., Thomaz, F. (June 2021) Propanediol Caprylate: Shifting the Microbiome, Sebum Levels and Classic Approach to Dandruff; Cosmetics & Toiletries Vol 136; No. 6, 44-51
13 COMMISSION REGULATION (EU) 2019/698 of 30 April 2019 amending Annexes III and V to Regulation (EC) No 1223/2009 of the European Parliament and of the Council on cosmetic products: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32019R0698&qid=1646062668262
14 Kita, K., Caravieri, F., Birkel, S. (June 2021). Piroctone Olamine – Advancing Anti-dandruff Care & More, Efficient and safe scalp care for new formats & applications; SOFWJournal 147 26-31
15 Meunier, L., Genrich, F., Fontán Yanes, M.T. (August 2023) Advancing Salicylic Acid-based Dandruff Control; Euro Cosmetics; https://www.eurocosmetics-mag.com/advancing-
salicylic-acid-baseddandruff-control/

Çeviren ve Derleyen

Tuğba Bayazıt
Teknik Aplikasyon Uzmanı
Afrika, Orta Doğu, Türkiye
Laboratuvarları Sorumlusu
Symrise AG

Yazarlar

Dr. Florian Genrich¹, Laura Meunier¹
Dr. Steffen Nordzieke²
1 Symrise AG, Holzminden, Germany, Cosmetic Ingredients Division, Category Skin Protection
2 Symrise AG, Holzminden, Germany, Global Innovation Cosmetic Ingredients, Microbiology Research