Şafak Tanrıçası: Kuzey Işıkları
Kış mevsimine yavaş yavaş girmemiz ile, kış tatilleri için programlar hazırlanmaya, turlar belli olmaya başladı. Kış tatili denilince akla gelen rotalardan biri de kuzey ışıklarını seyretmek için soğuk ülkeler oluyor. Küçükken benim de en büyük hayallerimden biri kuzey ışıklarını görmekti.
Hatta ilk sahip olduğum telefonun arka planını kuzey ışıkları ile süslemiş, fotoğrafa baktıkça kuzey ülkelerine gitme hayalini kurmuştum.
“Aurora Borealis” olarak isimlendirilen kuzey ışıkları; her yılın Aralık ve Mart ayları arasında kuzey ülkelerinde gözlemlenebiliyor. Bu tarihlerde birçok turist ağırlayan bu ülkelerde, kuzey ışıklarına özel turlar ve rotalar oluşturuluyor.
Şafak tanrıçası olarak da adlandırılan kuzey ışıkları, güneş ışınlarının içerdiği enerjinin atmosferdeki elementlerle etkileşimi sonucunda ortaya çıkıyor. Aynı zamanda halk arasında ‘dans eden ruhlar’ olarak betimlenen ışıklar, yalnızca gece ve kutup dairesine yakın yerlerde gözlemlenebiliyor. Bu gezi yazısında kuzey ışıklarının görülebildiği Lapland ve Grönland’a doğru bir yola çıkıyoruz.
Lapland
Lapland kuzey ışıklarının gözlemlenebildiği bir bölge ve Finlandiya, Norveç ve İsveç’in kuzey kutbundaki bölümünden oluşuyor. Lapland’ın başkenti Rovaniemi; Finlandiya’da yer alıyor. Rovaniemi’ye direkt uçuşlar bulunsa da oldukça pahalı.
Bu sebeple ilk olarak İsveç’in başkenti Stockholm’e giderek buradan Lapland bölgesinde yer alan Lulea’ya direkt uçabilirsiniz. Tabii ki tur şirketlerinin hazırladığı turlarda farklı rotalar da bulunabiliyor.
Lulea’ya uçtuğunuzda burdaki kuzey ışıklarını seyretmekten başka yapılacak aktiviteler de var. Zira kuzey ışıkları 15-20 dakika gözlemlenebiliyor ve sadece geceleri görülüyor. Bu sebeple bu kadar kuzeye gelmişken farklı aktiviteler programlamak oldukça mantıklı olacaktır.
Lulea şehrinde yapılabileceklerden biri buzkıran gemisi ile baltık denizinde bir geziye çıkmak. Lapland, Türkçe ismi ile Laponya’da ve hatta tüm Dünya’da kuzey ışıklarını en
iyi gözlemleyebileceğiniz yer olarak ise İsveç’in bu bölgede yer alan Abisko şehri öneriliyor.
Bunun sebebi ise farklı hava akımlarının çarpışma noktası olması ve Abisko’da gökyüzünün açık olması. Yine Finlandiya’da bulunan Nellim de kuzey ışıklarının yüksek oranda gözlemlenebildiği yerlerden. Kuzey ışıklarını gözlemlemek için şehrin dışına çıkılması gerekiyor. Gözlemlenebilecek yerlere çadır kurulabiliyor, hatta bazı yerlerde cam iglolardan da izleyebiliyorsunuz.
Norveç tarafında ise Tromso ışıkları gözlemleyebileceğiniz şehirlerden. Türkiye’den direkt Tromso’ya uçuş bulunuyor. Ya da Norveç’in başkenti Oslo’ya uçarak buradan Tromso’ya geçebilirsiniz. Tromso’da kuzey ışıklarını görmek için yine şehirden uzaklaşarak farklı yerlere gitmeniz gerekiyor.
Bunların içinde tur şirketlerinin en çok tercih ettiği yer; Skibotn. Skibotn’a tur şirketleri birçok tur düzenliyor. Hava durumu kuzey ışıklarını görmeye uygun değilse ise turlar ertelenebiliyor.
Grönland
Danimarka’nın özerk bölgesi olan Grönland yine kuzey ışıklarının gözlemlenebileceği noktalar arasında yer alıyor. Grönland’ın tamamı kuzey kutup dairesi içinde yer aldığından burada kuzey ışıklarının görülme olasılığı da oldukça yüksek.
Bu bölgede kuzey ışıklarını görebileceğiniz yerler ise; Nuuk, Ilulissat, Isortoq ve Ammassalik. Grönland’a ulaşmak için ise ilk önce Kopenhag’a gidilmesi gerekiyor ve burdan adaya aktarma yapılabiliyor.
Kuzey Işıklarını Görmek için Gereken Şartlar
Öncelikle kuzey ışıklarının görülmesi için havanın açık olması gerekiyor, bu sebeple hava durumu oldukça önemli. Bir diğer önemli olan nokta ise ışıklardan uzak durulması. Dolunay havayı aydınlattığı için kuzey ışıklarını engelliyor, bu sebeple dolunay olan tarihlerden
uzak durmak gerekiyor.
Güneşteki aktivitelerinin 11 yıllık bir döngüden oluşan bir ritimde gittiği biliniyor. 11 yıllık döngünün her aşamasında aktivite oluyor ama bilim insanları, bu 11 yıl içinde aktivitenin tavan yaptığı ve dibe vurduğu zamanlar olduğunu söylüyor. Eğer seyahatinizi döngünün
yüksek aktiviteli senelerinden birine denk getiriseniz, olağanüstü manzaralara şahit olma şansınızı artırabilirsiniz.
Dünya haritası üzerinde Aurora halkası çizerek, bu ışıkların görülebileceği yerler belirlenmiş. Bu halka içerisinde ne kadar kalırsanız, kuzey ışıklarını görme olasılığınız o kadar artıyor. Bu sebeple seyahatinizi planlarken bu halka içerisinde yer alan birkaç şehri rotanıza dahil edebilirsiniz.
Bunlar haricinde tabii ki şans faktörü öne çıkıyor. Hiç kuzey ışıklarını görmeden dönebileceğiniz gibi, bu doğal güzelliğin en etkileyici örneklerine de şahit olabilirsiniz.
Hazırlayan : Nilsu Kotil
